16-17 พฤษภาคม สันติที่กำลังห่างไกลไปทุกที
16 พฤษภาคม จากเวลา 02.00 น. มีประชาชนประมาณ 300 คนเริ่มไปรวมตัวกันที่หน้าที่ทำการพรรคเพื่อไทย บริเวณแยกสะพานเหลือง ในขณะที่เมื่อถึงเวลาประมาณ 06.30 น. มีการประกาศว่าวัดปทุมวนาราม ซึ่งมีอาณาเขตติดต่อระหว่างด้านหลังเซ็นทรัลเวิลด์เลยแยกอังรีดูนังต์ไปจน ถึงบริเวณศูนย์การค้าสยาม เป็นเขตอภัยทาน หรือเขตห้ามฆ่า ผู้ชุมนุมเข้ามาใช้เป็นที่หลบภัยได้ แต่ห้ามมีอาวุธ จากนั้นในเวลา 07.00 น. มีการรายงานยอดผู้เสียชีวิตเมื่อวันที่ 15 พฤษภาคม มีจำนวน 24 คน บาดเจ็บ 198 คน ทั้งหมดเป็นผู้ประท้วงและประชาชนทั่วไป ไม่มีทหาร แสดงว่าไม่มีการ "ปะทะ" เกิดขึ้นตามที่ทางฝ่ายรัฐบาลแถลงผ่าน ศอฉ.
ระหว่างนั้น น.พ.ชัย วัน เจริญโชคทวี ผอ.วชิรพยาบาล เปิดเผยว่า พล.ต.ขัตติยะ สวัสดิผล หรือ "เสธ.แดง" ผู้ทรงคุณวุฒิกองทัพบก เสียชีวิตแล้ว เมื่อเวลา 09.20 น. จากภาวะไตวายเฉียบพลัน ซึ่งแพทย์ได้ทำการล้างไตให้ แต่ไม่สามารถวัดความดันหรือปั๊มหัวใจได้
ในเวลา 13.55 น. นายณัฐวุฒิ ใสเกื้อ ประกาศจากเวทีสี่แยกราชประสงค์ไปยังผู้ชุมนุมและการ์ดประจำด่านเผ้าระวังต่างๆ รอบที่ชุมนุมว่า
1. ศอ ฉ. ออกโทรทัศน์ ว่าจะประกาศเคอร์ฟิว ซึ่งจะทำให้พื้นที่อยู่ภายใต้อำนาจของทหาร ซึ่งอาจจะไม่แน่นอนว่า อาจจะมีการบล็อกพื้นที่เหมือนเดิม หรือว่าจะใช้กำลังเข้ามาสลายการชุมนุม ณ ที่นี้ หากผู้ชุมนุมประสงค์จะเดินทางออกจากที่ชุมนุม การ์ดทุกด่านจะไม่มีการทักท้วงหวงห้าม หรือหากประสงค์ปักหลักต่อสู้ด้วยมือเปล่า ด้วยสันติวิธี ไม่มีความรุนแรง ตามจุดยืนที่ประกาศ ผู้ชุมนุมก็มีสิทธิ ก็มีเสรีภาพที่จะต่อสู้เคียงบ่าเคียงไหล่จนถึงที่สุดเช่นเดียวกัน
2. จากการตรวจสอบรอบบริเวณ พบว่ามีผู้ชุมนุมบางส่วนมีความจำเป็นต้องนำเด็กเล็กมาร่วมการชุมนุม ดังนั้น หากรัฐบาลประกาศเคอร์ฟิว ขอให้ผู้ที่มีบุตรหลานนำบุตรหลานออกไปจากที่ชุมนุมอย่างอิสระ แต่หากประสงค์ร่วมอยู่ในการชุมนุม ก็หวังให้นำไปพักอยู่ในสถานที่ปลอดภัย ริเวณวัดปทุมวนาราม
3. แกนนำจะมีการประชุมประเมินสถานการณ์ และสรุปท่าทีในการขับเคลื่อนในอีกไม่กี่นาทีข้างหน้านี้ ทั้งนี้หากผู้ชุมนุมใดที่ประสงค์จะปักหลักยืนหยัดสู้ด้วยสันติวิธี ด้วยเลือดเนื้อ จิตวิญญาณอิสระ ขอให้เตรียมการให้พร้อมด้วยการรับกินอาหารและ/หรือพักผ่อน หลังจากนั้น ให้รวมตัวหน้าเวที เพื่อฟังมาตรการเด็ดขาดจากแกนนำที่จะประกาศต่อไป
เวลา 23.00 น. ศูนย์เอราวัณ กรุงเทพมหานคร รายงานจำนวนผู้บาดเจ็บและเสียชีวิตจากเหตุการณ์กระชับพื้นที่การชุมนุม ระหว่างวันที่ 14-16 พฤษภาคม สรุปล่าสุดเวลา 22.00 น. ว่ามีจำนวนผู้บาดเจ็บ 230 ราย เสียชีวิต 31 ราย รับไว้รักษาตัวในโรงพยาบาล 83 ราย ในจำนวนนี้ต้องรักษาตัวในห้องไอซียู 12 ราย
ถัดมาอีกเพียง 2 ชั่วโมงหลังเปลี่ยนวันเป็นวันที่ 17 ในเวลาประมาณ 01.00 น. เกิดเหตุ จ่าอากาศเอก พงศ์ชลิต ทิพยานนทการ ขับรถกระบะโตโยต้า วีโก้ มาจากซอยคอนแวนต์มุ่งหน้าไปยังถนนสีลม ระหว่างนั้นมีเสียงปืนดังขึ้นหลายนัด และเกิดการยิงต่อสู้กันขึ้นระหว่างผู้ที่อยู่ในรถกับทหารซึ่งคุมพื้นที่อยู่ ริมถนน จนรถกระบะเสียหลักพุ่งชนรถของเจ้าหน้าที่ตำรวจที่จอดอยู่บริเวณข้างทาง ช่วงหน้าธนาคารกรุงเทพ สำนักงานใหญ่ สีลม จากนั้น ได้นำผู้บาดเจ็บสองรายส่งโรงพยาบาลกรุงเทพคริสเตียน จ่าอากาศเอกถูกยิงที่ศีรษะและเสียชีวิตในเวลาต่อมา และเรืออากาศตรีอภิชาติ ช้งย้ง อายุ 26 ปี ได้รับบาดเจ็บ
เวลา 08.30 น. ศูนย์การแพทย์ฉุกเฉิน กรุงเทพมหานคร (ศูนย์เอราวัณ) เปิดเผยจำนวนผู้ได้รับบาดเจ็บจากเหตุปะทะกัน ระหว่างวันที่ 14-17 พฤษภาคม ว่า รวมตัวเลขผู้เสียชีวิต 35 รายผู้บาดเจ็บ 252 ราย เป็นชาวต่างชาติ 6 ราย
หลังจากนั้น เฮลิคอปเตอร์ทหารได้โปรยใบปลิวเหนือเวทีปราศรัยบริเวณแยกราชประสงค์ โดยระบุให้ผู้ชุมนุมสลายตัวออกจากพื้นที่ กลุ่มคนเสื้อแดงตอบโต้โดยการยิงพลุตะไลใส่เฮลิคอปเตอร์ พื้นที่การชุมนุมถูกปิดล้อมอย่างสมบูรณ์ พร้อมกับรัฐบาลประกาศเส้นตายให้สลายการชุมนุมก่อนเวลา 15.00 น. แต่หลังผ่านเส้นตายของฝ่ายทหาร ผู้ชุมนุมที่ยังคงปักหลักอยู่พากันร้องรำทำเพลง สะท้อนถึงขวัญกำลังใจที่ยังคงไม่หวั่นไหวกับคำขู่และคำขาดของรัฐบาล มีพระภิกษุสงฆ์ขึ้นสวดมนต์บนเวที ในขณะที่เสียงปืนยังคงดังต่อเนื่องเป็นระยะ โดยทหารยิงใส่ทุกการเคลื่อนไหวบริเวณแนวป้องกันของกลุ่มผู้ชุมนุมในเขต ประกาศเป็นพื้นที่กระสุนจริง โดยทางฝ่ายกลุ่มผู้ชุมนุมตอบโต้ด้วยยิงประทัดใส่ทหาร
เวลา 17.16 น. ตำรวจเข้าเจรจากับ "ครูประทีป" นางประทีป อึ้งทรงธรรม ฮาตะ อดีตสมาชิกวุฒิสภากรุงเทพมหานคร นักสิทธิมนุษยชนทำงานกับเด็กยากไร้ในสลัมคลองเตย เป็นผู้ก่อตั้งมูลนิธิดวงประทีปและมูลนิธิเด็กอ่อนในสลัม ผู้ได้รับรางวัลแมกไซไซ และเป็นแกนนำ นปช. รุ่น 2 ซึ่งตั้งเวทีปราศรัยที่บริเวณ บ่อนไก่ แยกคลองเตย แต่การเจรจาไม่อาจหาข้อยุติลงได้ ขณะที่พื้นที่การชุมนุมบริเวณคลองเตยเริ่มนำเตนท์ขนาดใหญ่มาตั้ง เพื่อเป็นหลังคากันแดดกันฝนแล้ว
เวลา 17.50 น. มหาวิทยาลัยเที่ยงคืน ออกแถลงการณ์เรียกร้องให้สหประชาชาติเข้ามาตรวจสอบข้อเท็จจริงการใช้อำนาจของรัฐบาลไทยตามกระบวนการ 1503 อันเป็นกระบวนการที่เปิดโอกาสให้ประชาชนสามารถร้องเรียนกับสหประชาชาติได้โดยตรงในกรณีที่เห็นว่ามีสถานการณ์การละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างรุนแรงเกิดขึ้น (1503 Procedure)
เวลา 20.00 น. เว็บไซต์ New Mandala นำเสนอบทความต่อความรุนแรงที่เกิดขึ้นในกรุงเทพฯครั้งนี้ว่า "Bangkok: This is a massacre" หรือ "กรุงเทพฯ: นี่คือการสังหารหมู่" โดยกล่าวว่าถ้าไม่นับกรณีที่มีคนชุดดำในเหตุการณ์ 10 เมษายน 2553 แล้ว คนเสื้อแดงบริเวณแยกราชประสงค์และพื้นที่ใกล้เคียงล้วนแต่ต่อสู้ด้วยมือเปล่าทั้งสิ้น แต่ต้องถูกสังหารอย่างเหี้ยมโหดมากกว่า 29 คนในชั่วเวลาสองสามวันที่ผ่านมา
และการแถลงส่งท้ายประจำวันโดยแกนนำ นปช. ในเวลา 22.15 น. นายจตุพร พรหมพันธุ์ ปฏิเสธว่าผู้ชุมนุม นปช. ไม่เกี่ยวข้องกับกรณีรถน้ำมันที่จอดอยู่บริเวณชุมชนบ่อนไก่ ถนนพระราม 4 โดยว่าน่าจะเป็นการจงใจสร้างสถานการณ์ให้ประชาชนเกิดการเข้าใจผิด เหมือนกรณีรถแก๊สที่แฟลตดินแดงในเหตุการณ์สงกรานต์เลือด 2552 แต่ยอมรับว่ามีความเป็นห่วงกลุ่มผู้ชุมนุม นปช. ที่ชุมชนบ่อนไก่ อาจเกิดอันตรายจากการเข้าขอคืนพื้นที่ของทหารได้ ทั้งนี้ น.พ.เหวง โตจิราการ ยังคงเรียกร้องให้ประชาชนทั่วไป ลงความเห็นสนับสนุนให้เจ้าหน้าที่จาก UN เข้ามาเป็นตัวกลางในการเจรจาในเว็บไซด์ UN.org ให้มากที่สุด.
พิมพ์ครั้งแรก โลกวันนี้ ฉบับวันสุข วันที่ 9-16 กรกฎาคม 2554
คอลัมน์ พายเรือในอ่าง ผู้เขียน อริน
